Odszkodowanie powypadkowe i komunikacyjne w Hiszpanii

Osoby uprawnione do dochodzenia odszkodowania powypadkowego w Hiszpanii

• Kierowca, który nie ponosi wyłącznej winny za zdarzenie drogowe (włącznie z rowerzystą). Ponadto brak posiadania ubezpieczenia nie pozbawia kierowcy nie ponoszącego winy w zdarzeniu należnego odszkodowania.
• Pasażerowie pojazdu, zawsze mają prawo żądać odszkodowanie, nawet jeśli winny zdarzeniu drogowemu jest kierowca pojazdu, w którym się znaleźli, uwzględnia się tu turystyczne środki transportu, ciężarówki, motocykle itd.
• Pieszy. W przypadku potrącenia, zawsze mają prawo domagać się odszkodowania, poza przypadkiem zaistnienia wyłącznej winy poszkodowanego (culpa exclusiva), wysokość odszkodowania ulega proporcjonalnemu pomniejszeniu w zależności od winy każdej ze stron.

W przypadku zgonu prawo do ubiegania się o odszkodowanie posiadają osoby najbliższe, wysokość odszkodowania będzie uwarunkowana wiekiem osoby zmarłej, stopniem pokrewieństwa, posiadaniem lub nie rodziców – przedstawicieli prawnych, zależnością ekonomiczną z ofiarą zdarzenia etc.

Należy mieć na uwadze fakt, że ofiary zdarzeń drogowych mają co do zasady prawo żądania wypłaty odszkodowania za poniesione szkody osobiste (daños personales), chyba że była to wyłączna wina ofiary (culpa exclusiva de la víctima). Na sprawcę wypadku nałożony jest obowiązek wykazania, że wyłączną winę w zdarzeniu ponosi ofiara, tym samym jest to zdecydowanie trudne do udowodnienia.

W sytuacji, gdy do zdarzenia doszło z winy dwóch stron (concurrencia de culpas), to odszkodowanie będzie odpowiednio zredukowane proporcjonalnie do winy każdej ze stron. Tym samym jest konieczne ustalenie stopnia winy każdej ze stron według okoliczności zdarzenia drogowego. Dla przykładu, jeśli pojazd potrąci pieszego, który nieprawidłowo przekracza jezdnię, należy wziąć pod uwagę prędkość pojazdu, warunki atmosferyczne (widoczność), teoretyczny czas na reakcję, punkty kolizji, tak aby móc ustalić możliwości innego zachowania i wykonania innych manewrów przez kierowcę, a tym samym ustalenia jego stopnia współwiny.

Pamiętaj, że w przypadku, gdy pojazd sprawcy nie posiada ubezpieczenia, czy też sprawca wypadku uciekł z miejsca zdarzenia, roszczenie odszkodowawcze należy skierować do Odszkodowawczego Funduszu Gwarancyjnego (Consorcio de Compensación de Seguros), tj. instytucji publicznej stworzonej przez Ministerstwo Ekonomii, które ma między innymi za zadanie:

• Wypłacać odszkodowania za szkody osobowe powstałe w wypadkach w Hiszpanii, gdy sprawca zdarzenia nie jest znany.
• Będzie również wypłacane odszkodowanie w przypadku, gdy nastąpił zgon ofiary, trwały uszczerbek na zdrowiu, czy uszczerbek na zdrowi powyżej 7 dni pobytu w szpitalu.
• Odszkodowania za szkody osobowe i materialne powstałe przez pojazdy, które nie posiadały ubezpieczenia, czy były kradzione.
• Odszkodowania za szkody powstałe w zdarzeniu drogowym, kiedy istnieje konflikt pomiędzy Funduszem Gwarancyjnym, a firmą ubezpieczeniową.

Rodzaje roszczeń jakich można dochodzić w wyniku wypadku drogowego w Hiszpanii

Można wyszczególnić odmienne roszczenia odszkodowawcze w związku z okolicznościami zdarzenia drogowego:

• Roszczenia za szkody osobiste: w zależności czy doszło do zgonu, trwałego uszczerbku na zdrowiu, czy niezdolności tymczasowej
• Roszczenia za szkody materialne
• Wydatki medyczne
• Inne wydatki ponoszone w związku ze zdarzeniem
• Utracone zarobki poszkodowanego.

Odszkodowanie za szkody osobiste

Są to te szkody fizyczne i psychiczne, których doznają osoby uczestniczące w zdarzeniu drogowym, czy to jako kierowcy, pasażerowie, czy pieszy. Wysokość odszkodowania jest przyznawana według zasad i skali wskazanych w ustawie 35/2015 z 22 września 2015 roku, która weszła w życie 1 stycznia 2016 r. i zastąpiła wcześniej obowiązujący Dekret Królewski 8/2004 z 29 października 2004 r.
Oszacowanie odszkodowania w skali uzależnione jest od wielu faktorów, a to przede wszystkim od skutków powstałych u ofiary zdarzenia tzn. jej uszczerbku na zdrowiu, jak i od indywidualnych okoliczności każdego przypadku (przykładowo wysokość odszkodowania w przypadku śmieci dziecka nie będzie oceniania tak samo, jak w przypadku ojca rodziny, blizna u modelki będzie oceniana odmiennie, niż ta u robotnika na budowie etc.).

W przypadku zgonu ofiary zdarzenia drogowego, osobami uprawnionymi do uzyskania zadośćuczynienia będą osoby najbliższe dla zmarłego. Wysokość świadczenia będzie uzależniona od wieku ofiary, stopnia pokrewieństwa, posiadania lub nie rodziców, stopnia zależności finansowej z ofiarą, wysokości rocznych zarobków zmarłego etc. Ustawa zawiera tabele, które zawierają informacje o osobach uprawnionych do uzyskania świadczenia oraz należnych kwotach. Ze świadczenia nie są wyłączone osoby pozostające w związku partnerskim, małżonek w separacji, jak i w niektórych przypadkach małżonek rozwiedziony.

W przypadku uszczerbku na zdrowiu poszkodowany ma prawo uzyskać odszkodowanie za trwałe i tymczasowe uszkodzenia narządów ciała, ich prawidłowe funkcjonowanie, anatomię i estetykę. Wysokość odszkodowania będzie uzależniona od wieku, stopnia uszkodzeń ciała, warunków rodzinnych, wysokości rocznych zarobków poszkodowanego. Wysokość odszkodowania ocenia się dokonując punktacji za każde uszkodzenie. Zazwyczaj opieka medyczna, która zajmuje się leczeniem u poszkodowanego powstałych w wyniku zdarzenia schorzeń wskazuje jedynie uszkodzenia bez podawania stopnia i punktacji zaistniałych uszkodzeń, dlatego też ubezpieczyciel skieruje poszkodowanego do swojego lekarzy, który sporządzi szczegółowy raport zawierający punktację ocenną, dojdzie do wskazania ilości dni pozostawania przez poszkodowanego w stanie bardzo ciężkim (muy grave), ciężkim (grave), umiarkowanym (moderado) i podstawowym (basico). W związku z tym, że lekarze ubezpieczyciela mają w praktyce zwyczaj minimalizować skutki powstałych u poszkodowanego szkód osobowych, dlatego też rekomendowane jest zlecenie wykonania opinii prywatnej przez lekarza niezależnego od ubezpieczyciela.

Rekomendowane kroki po wypadku drogowym w Hiszpanii

1. W zależności od zdarzenia wezwanie na miejsce właściwych służb drogowych, karetki pogotowia itd.
2. Jeśli tuż po zdarzeniu drogowym nie doszło do wezwania karetki pogotowia ze względu na brak widocznych uszkodzeń u poszkodowanego, ważne jest skierowanie się do placówki medycznej celem uzyskania konsultacji medycznej, gdzie lekarz w dokumentacji wskaże przyczynę wizyty, tj. uczestniczenie w zdarzeniu drogowym, jest to też kluczowe dla samego poszkodowanego, gdyż zdarza się, że skutki zdrowotne wypadku drogowego mogą ujawnić się dopiero po pewnym czasie od zdarzenia.
3. W zależności od zdarzenia drogowego może dojść albo do spisania oświadczeń przez uczestników zdarzenia drogowego, co ma miejsce z reguły przy drobnych kolizjach, gdzie dochodzi jedynie do uszkodzeń materialnych, a w przypadku zdarzeń obszerniejszych w powstałych szkodach, czy w przypadku nie wyrażenia zgody przez którąś ze stron na wzajemne podpisanie oświadczeń, należy zawezwać Policję, która w terminie ok. 1 miesiąca powinna sporządzić raport (atestado policial). Dojdzie do zainicjowania postępowania karnego w przypadku, gdyby kierujący pojazdem znajdował się pod wpływem alkoholu lub środków odurzających, czy też innych zdarzeń kryminalnych, które wiązałyby się z wymierzeniem kary wobec sprawcy (alcoholemia o imprudencia temeraria del conductor). Jeżeli poszkodowanemu nie zależy na tym, aby sprawca był ukarany, tj. procedowaniu w postępowaniu karnym, gdzie po nowelizacji od stycznia 2016 roku nie można z łatwością wnioskować o wykonanie bezpłatnej prywatnej opinii medycznej, która byłaby przydatna do postępowania o dochodzenie roszczeń cywilnych – odszkodowanie, w którym lekarze ubezpieczyciela sporządzają z reguły opinie zaniżające powstałe skutki, to nie jest rekomendowane brnięcie poprzez proces karny, który pochłonie sporo czasu.
4. Zbieranie wszelkiej dokumentacji związanej ze zdarzeniem (dokumenty medyczne, rachunki i inne)Istotne jest, aby po zdarzeniu drogowym zbierać i prosić o wydawanie wszelkiej dokumentacji przede wszystkim medycznej, należy również zbierać rachunki związane z kosztami leczenia, tj. rachunki zakupionych leków i pomocy medycznych, ale również środków transportu oraz dokumentujące inne wydatki szczególne.
5. Podczas formułowania żądania odszkodowawczego hiszpański adwokat dokona odpowiedniej selekcji przedłożonych przez poszkodowanego dokumentów oraz poprosi również o przygotowanie dokumentacji związanej z ewentualną utratą zarobków przez poszkodowanego.
6. Po skierowaniu żądania do ubezpieczyciela jest on zobowiązany do sporządzenia uzasadnionej oferty w terminie 3 miesięcy od zdarzenia (inaczej będzie zobowiązany do wypłaty odsetek), zleca on poddanie się badaniu przez biegłego lekarza. Jeśli po sporządzeniu oferty poszkodowany nadal się leczy, wówczas oferta zostanie wydana, jeśli będzie możliwe dokonanie ostatecznej oceny  uszczerbku na zdrowiu.
7. Po otrzymaniu oferty, czy po upływie 3 miesięcy od złożenia żądania odszkodowawczego, poszkodowany może zwrócić się do niezależnego od ubezpieczyciela lekarza, w celu wydania prywatnej opinii medycznej, która będzie obiektywna, wówczas w oparciu o nią może skierować nowe żądanie do ubezpieczyciela i ten będzie miał 1 miesiąc na zaoferowanie korzystniejszego odszkodowania, czy też odmowę. Należy wskazać, że szacunkowy koszt sporządzenia opinii prywatnej wynosi ok. 500-1000 euro, który jest ponoszony przez poszkodowanego, jednakże w przypadku poważnego uszczerbku na zdrowiu z całą pewnością jest to wydatek, który z reguły ‘zwraca się’ po przedstawieniu zmienionej oferty przez ubezpieczyciela.
8. Jeśli poszkodowanego satysfakcjonuje wysokość odszkodowania wskazana w ofercie, to dochodzi do zawarcia ugody i wypłaty środków pieniężnych na rachunek bankowy poszkodowanego, warto wówczas posiadać rachunek w walucie EURO, aby niepotrzebnie nie tracić pieniędzy na przewalutowaniu bankowym.
9. Jeśli poszkodowanego nie satysfakcjonuje wysokość zaproponowanego przez hiszpańskiego ubezpieczyciela odszkodowania, wówczas w terminie roku od złożenia żądania przysługuje mu prawo wystąpienia z powództwem o odszkodowanie na cywilną drogę sądową, gdzie należy wykazać, dlaczego zaproponowana przez ubezpieczyciela oferta nie jest odpowiednia.
10. W celu wystąpienia na drogę sądową niezbędne jest udzielenie pełnomocnictw w formie aktu notarialnego funkcjonariuszom procurador oraz jeśli nie działa się osobiście to adwokatowi.
11. Pozwany ubezpieczyciel po doręczeniu mu odpisu pozwu będzie miał 20 dni roboczych na sporządzenie odpowiedzi, po jej doręczeniu w zależności od tego czy roszczenie przekracza, czy nie kwotę 6000 euro będzie wyznaczone posiedzenie techniczne, a następnie będzie wyznaczony termin rozprawy. Jeśli któraś ze stron zażąda stawiennictwa i przesłuchania świadków zdarzenia oraz samego poszkodowanego, wówczas stawiennictwo na rozprawie powoda jest nieuniknione.
12. Po zakończeniu przewodu sądowego po ok. 20 dniach dojdzie do ogłoszenia wyroku, w terminie kolejnych 20 dni roboczych można złożyć środek odwoławczy, jeśli żadna ze stron tego nie uczyni wyrok staje się prawomocny i ubezpieczyciel w terminie dalszych 20 dni ma obowiązek dokonać wypłaty odszkodowania poszkodowanemu.

Oczywiście należy wskazać, że każdy przypadek jest inny i wymaga odrębnej analizy, dlatego też podane wyżej informacje mają charakter jedynie orientacyjny i rekomendowanym jest skonsultowanie danego przypadku z hiszpańskim adwokatem.

Jeśli Ty lub ktoś z Twoich bliskich jest poszkodowanym w wypadku drogowym na terytorium Hiszpanii skontaktuj się z nami, aby pomóc Ci w dochodzeniu należnego odszkodowania: