Skip to main content
rejestr znakow towarowych

Ochrona prawna znaków towarowych w Hiszpanii

By Prawo własności intelektualnej

W Hiszpanii ochronie podlegają wzorce i rysunki przemysłowe, patenty, znaki towarowe. Własność intelektualna chroniona jest dzięki przepisom prawa krajowego, a także konwencjom międzynarodowym i umowom wspólnotowym. W poniższym artykule przedstawimy Państwu jak skutecznie chronić swoją markę na rynku hiszpańskim.

To, co wyróżnia danego przedsiębiorcę od pozostałych przedsiębiorców na rynku to jego firma (nazwa, pod którą prowadzi działalność gospodarczą i z którą jest kojarzony) oraz produkty lub usługi, które oferuje klientom – te elementy stanowią cenny dorobek i objęte są ochroną prawną przewidzianą w przepisach ustawy z 7 grudnia 2001 roku – Ley de Marcas.

Rejestracja znaku towarowego w Hiszpanii

Aby znak towarowy mógł korzystać z ochrony prawnej musi być zarejestrowany w urzędzie do spraw własności przemysłowej, który w Hiszpanii znany jest jako OEPM (Oficina Española de Patentes y Marcas). Wniosek o zarejestrowanie znaku towarowego należy złożyć do organu właściwego dla Wspólnoty Autonomicznej, w której wnioskodawca ma miejsce zamieszkania. Organ ten w ciągu 5 dni od otrzymania wniosku przesyła dane do Hiszpańskiego Urzędu Patentów i Znaków Towarowych (OEPM).

Wniosek można złożyć również przez stronę internetową. Zarówno wniosek, jak i wymagane dokumenty powinny być sporządzone w języku hiszpańskim lub przetłumaczone na ten język. Wniosek powinien zawierać między innymi informacje umożliwiające identyfikację wnioskodawcy oraz listę produktów lub usług, dla których wnioskuje się o rejestrację zgodnie z międzynarodową klasyfikacją (CLINMAR). Wraz z wnioskiem należy uiścić odpowiednią opłatę.

Co do zasady ochrona znaku towarowego ogranicza się do kraju (regionu), w którym został zarejestrowany. Jednakże wyrok sądu z 7 listopada 2019 roku w sprawie T-380/18 pozwala w pewnych okolicznościach uznać, że używanie znaku w jednym państwie członkowskim Unii Europejskiej może być uznawane za używanie znaku na terytorium całej Unii Europejskiej.

Ochrona trwa przez okres 10 lat od daty złożenia wniosku, po upływie tego terminu możliwe jest przedłużenie ochrony na kolejne okresy 10-letnie.

Jakie są skutki zarejestrowania znaku towarowego?

Rejestracja znaku towarowego daje jego właścicielowi wyłączne prawo do korzystania i dysponowania znakiem.

Właściciel znaku towarowego jest uprawniony do zakazania osobom trzecim korzystania z znaku bez jego zgody, a także pozwala mu (właścicielowi) na obrót zarejestrowanym znakiem. W razie naruszenia jego praw, właściciel może podjąć przed właściwym organem postępowanie cywilne lub karne przeciwko osobie, która dokonała naruszenia, a w szczególności może żądać zaprzestania naruszania praw oraz odszkodowania za poniesione szkody.

W razie wątpliwości i pytań dotyczących hiszpańskiego prawa własności intelektualnej oraz postępowań przed hiszpańskim urzędem patentowym zachęcamy do kontaktu z nasza Kancelarią

pomoc dziecku kupno nieruchomosci w hiszpanii

Kaucja przy umowie najmu nieruchomości w Hiszpanii

By Prawo nieruchomości

Zawarcie umowy najmu nieruchomości powoduje powstanie pewnych praw i obowiązków zarówno po stronie wynajmującego, jak i najemcy. Jednym z obowiązków najemcy jest właśnie zapłata wynajmującemu depozytu (hiszp. fianza), który stanowi zabezpieczenie dla właściciela nieruchomości na wypadek, gdyby najemca nie wywiązywał się ze swoich zobowiązań lub gdyby stan nieruchomości uległ pogorszeniu w wyniku niewłaściwego użytkowania przez najemcę.

Rodzaje gwarancji

Co do zasady wyróżnia się dwa rodzaje depozytu: depozyt ustawowy oraz depozyt umowny.

Depozyt ustawowy (hiszp. fianza legal) jest instrumentem przewidzianym przez hiszpańskie prawo w ustawie dotyczącej najmu miejskiego (hiszp. LAU – Ley de Arrendamientos Urbanos), zgodnie z którą depozyt ma charakter obligatoryjny, a jego wysokość powinna być równa wysokości jednomiesięcznego czynszu w przypadku najmu nieruchomości na cele mieszkaniowe lub dwumiesięcznego czynszu w przypadku najmu nieruchomości na pozostałe cele.

Wysokość depozytu nie może być zmieniana w ciągu pierwszych 5 lat trwania umowy najmu (lub w ciągu pierwszych 7 lat w przypadku, gdy wynajmujący jest osobą prawną), natomiast po upływie tego czasu zmiana wysokości czynszu jest równoznaczna ze zmianą wysokości depozytu, o ile strony nie postanowią inaczej. Pomimo że ustawa nie przewiduje jednoznacznie terminu zwrotu depozytu, z brzmienia artykułu 36.4 LAU można wywnioskować, iż termin ten wynosi 1 miesiąc od momentu dostarczenia przez najemcę kluczy, ponieważ zgodnie z wspomnianym artykułem przekroczenie tego terminu spowoduje naliczenie odsetek ustawowych za zwłokę.

W kwestii regulacji depozytu ustawa nadaje kompetencje Wspólnotom Autonomicznym, które mogą ustanowić obowiązek zapłaty depozytu, pozostawiając go wówczas w dyspozycji danej Wspólnoty. W związku z tym wynajmujący może mieć obowiązek zdeponować wpłacony przez najemcę depozyt w terminie ustalonym przez daną Wspólnotę.

W praktyce depozyt umowny nie różni się od depozytu ustawowego poza tym, że nie jest ustalany przez prawo, ale przez strony w umowie. W związku z tym wysokość depozytu umownego jest dowolna, jednak nie może ona przekraczać wysokości dwumiesięcznego czynszu. Warto jednak pamiętać, że depozyt umowny stanowi dodatkową gwarancję i nie zastępuje obowiązku zapłaty depozytu ustawowego (artykuł 36.5 LAU, który przewiduje tę możliwość określa ją jako garantía).

W przypadku depozytu umownego właściciel nie ma obowiązku zdeponowania kwoty na rzecz Wspólnoty Autonomicznej.

Obowiązek uiszczenia depozytu przy umowie najmu nieruchomości w Katalonii

Kwestie dotyczące regulacji depozytu należą do kompetencji Wspólnot Autonomicznych, w związku z czym mogą występować pewne różnice w przepisach w zależności od miejsca położenia nieruchomości. W Katalonii regulacje dotyczące depozytu zawarte zostały w ustawie 13/1996 z 29 lipca oraz dekrecie 147/1997 z 10 czerwca, które przewidują obowiązek wpisania umowy najmu do rejestru INCASOL (hiszp. Instituto Catalán del Suelo) w ciągu 2 miesięcy od daty podpisania umowy, a następnie przekazania najemcy kopii dokumentu potwierdzającego zdeponowanie depozytu w INCASOL. Natomiast po upływie czasu trwania najmu właściciel powinien zwrócić się do INCASOL – online lub umawiając się na cita previa – z żądaniem zwrotu depozytu, który powinien nastąpić w ciągu 21 dni. Kataloński ustawodawca określa także sankcje, które prawo przewiduje w przypadku braku uiszczenia depozytu lub uiszczenia depozytu po upływie terminu.

Jeżeli są Państwo zainteresowani wynajęciem nieruchomości, zachęcamy do skontaktowania się z profesjonalnym prawnikiem w Hiszpanii, który pomoże Państwu w analizie postanowień umowy najmu i zadba o Państwa interesy.

przewodnik obciazenia

Przewodnik o obciążeniach w hiszpańskim rejestrze nieruchomości

By Prawo nieruchomości

Zakup domu – a zwłaszcza zakup domu w Hiszpanii – jest poważną decyzją, dlatego przed jej podjęciem warto podjąć właściwe kroki, aby bezpiecznie kupić nieruchomość. Oprócz skorzystania z usług hiszpańskiego adwokata czy agencji nieruchomości warto zasięgnąć jak najwięcej informacji dotyczących konkretnej nieruchomości – tutaj z pomocą przychodzi rejestr nieruchomości (Registro de la Propiedad), który jest odpowiednikiem polskich ksiąg wieczystych i w którym zawarte są informacje dotyczące prawa własności oraz innych praw na nieruchomości. Rejestr jest dostępny dla podmiotów, które mają interes prawny w uzyskaniu informacji o nieruchomości (podlega to ocenie urzędnika rejestrowego).

W interesie nabywcy leży upewnienie się, że nieruchomość jest wolna od obciążeń. Aby tego dokonać należy przede wszystkim uzyskać odpis zwykły z hiszpańskich ksiąg wieczystych (nota simple) oraz dokumenty potwierdzające na przykład uiszczenie podatku od nieruchomości (IBI – Impuesto sobre bienes inmuebles).

Nabycie obciążonej nieruchomości oznacza nabycie domu, na którym ciążą zobowiązania finansowe, czyli płatności, których jeszcze nie dokonano lub które są należne. Taki zakup może być bardzo kuszący, ponieważ zwykle cena nieruchomości obciążonej jest niższa, jednak opłaty ciążące na takiej nieruchomości mogą zostać przeniesione na kupującego, a koszty z nimi związane mogą stanowić niemiłą niespodziankę dla nowego właściciela.

Zachęcamy do zapoznania się z niniejszym przewodnikiem dotyczącym rejestru nieruchomości, w którym dokonaliśmy analizy najczęściej występujących obciążeń, aby ułatwić Państwu zrozumienie poszczególnych praw na nieruchomościach, które mogą zaważyć o kupnie wymarzonej nieruchomości. Należy jednak mieć na uwadze, że przewodnik ma charakter czysto poglądowy i powinien stanowić zbiór podstawowych informacji, zachęcamy jednak do skorzystania z usług profesjonalnego prawnika, który udzieli indywidualnej porady prawnej.

Do najczęstszych obciążeń (cargas) na nieruchomościach, które pojawiają się w hiszpańskiej księdze wieczystej należą:

Hipoteka (hipoteca)

Hipoteka jest ograniczonym prawem rzeczowym ustanawianym na nieruchomości w celu zabezpieczenia wierzytelności. W praktyce hipoteka wynika z kredytu hipotecznego udzielanego przez bank i stanowi gwarancję jego spłaty – w przypadku braku spłaty hipoteka może zostać wyegzekwowana w trybie uregulowanym w postępowaniu cywilnym.

Zakup nieruchomości obciążonej hipoteką jest jak najbardziej możliwy – co więcej procedura nie jest tak skomplikowana jak mogłoby się wydawać.

Zakupu takiej nieruchomości można dokonać na różne sposoby – zmiana właściciela nieruchomości nie powoduje wygaśnięcia hipoteki, a więc kupując nieruchomość obciążoną nabywca tejże nieruchomości co do zasady stanie się dłużnikiem w drodze subrogacji (za zgodą wierzyciela), jednak strony umowy sprzedaży mogą postanowić, że właściciel spłaci hipotekę przed zawarciem umowy, wówczas nabywca kupi nieruchomość wolną od obciążenia (właściciel może spłacić kredyt z własnych środków, jednak w praktyce to nabywca uiszcza zadatek, który jest przeznaczany na spłatę kredytu hipotecznego).

Notas marginales

Notas marginales, czyli uwagi na marginesie są dokonywane poza wpisem czy adnotacją i służą rejestrowaniu zmian prawnych, których podmiot nie musi dokonywać w formie wpisu. Dotyczą takich obciążeń na nieruchomości jak na przykład nierozliczenie podatku.

Uwagi dot. wszczęcia egzekucji (nota marginal de ejecución hipotecaria).
 Rozpoczęcie egzekucji hipoteki odnotowuje się w formie adnotacji, na mocy postanowienia lub pisma sądu bądź notariusza, przed którym egzekucja jest prowadzona. Za pośrednictwem tej wzmianki osoby trzecie są informowane o egzekucji oraz o organach, które ją wykonują. Nie ma określonego czasu trwania i może zostać odwołana jedynie na wniosek organu, który wcześniej wystąpił o jej wydanie. Warto pamiętać, że w pierwszej kolejności należy usunąć wpis o wszczęciu egzekucji, aby móc usunąć wpis o hipotece. W tym przypadku kupujący powinien żądać anulowania egzekucji przed zakupem nieruchomości, aby upewnić się, że procedura została zatrzymana.

Uwagi dot. podatków od przeniesienia własności rzeczy lub praw (nota marginal de afección fiscal)

Warto pamiętać, że nowy właściciel nieruchomości odpowiada solidarnie za zapłatę podatków wpisanych w rejestrze (ITP – Impuesto sobre Transmisiones Patrimoniales, ISD – Impuesto sobe Sucesiones y Donaciones). Ma określony czas trwania, który wynosi 5 lat, a zatem jeśli wpis został dokonany ponad 5 lat temu nabywca nie musi się obawiać, że zostanie pociągnięty do odpowiedzialności, w przeciwnym wypadku Skarb Państwa będzie miał roszczenie do nowego właściciela.

Uwagi dot. podatku od dochodu nierezydentów (la nota marginal de afección del impuesto de la renta de los no residentes)

Uwagi te mają zastosowanie w przypadku, gdy właścicielem jest podatnik podatku od dochodu dla nierezydentów.

Uwagi dot. warunków zwrotu subwencji (la nota marginal de afecciones al reintegro de subvenciones)

Wskazuje na potrzebę zwrotu otrzymanej subwencji; za zwrot odpowiedzialny jest właściciel domu, dlatego nabywca powinien upewnić się, że cała kwota subwencji została zwrócona, a następnie żądać usunięcia wpisu.

Uwagi dot. pozwolenia na budowę (la nota marginal de la declaración de ilegalidad de la licencia de edificación)

Jeśli pozwolenie na budowę, na podstawie którego wykonano prace, zostanie następnie uznane za niezgodne z prawem lub za naruszające obowiązujące przepisy dot. planowania urbanistycznego, zostanie to odnotowane. Uwaga jest sporządzana na podstawie ostatecznej decyzji administracyjnej lub wyroku, w którym stwierdzono niezgodność z prawem pozwolenia.

Zabezpieczenia co do zasady tracą moc z upływem 4 lat od ich powstania. Jednak na wniosek stron lub organu, który je ustanowił mogą zostać przedłużone na kolejne 4 lata pod warunkiem, że wniosek zostanie przedstawiony przed upływem czteroletniego terminu.

Tzw. Anotación preventiva de embargo

W przypadku, gdy sprzedawca ma zadłużenie wobec osób trzecich i w związku z tym toczy się postępowanie sądowe, jego aktywa mogą stanowić zabezpieczenie spłaty długu. Ten rodzaj adnotacji stanowi informację o tym, że na wniosek wierzyciela i postanowieniem sądu majątek sprzedawcy może podlegać egzekucji, jest gwarancją spłaty wymaganego długu. Ma okres ważności wynoszący 4 lata, który może zostać przedłużony o kolejne 4 lata. W przypadku tego zabezpieczenia, nabywca powinien zwrócić się do sprzedawcy z żądaniem spłaty długu lub do organu celem zasięgnięcia informacji co do sposobu anulowania długu.

Tzw. Anotación preventiva de secuestro

W celu wykonania zobowiązania wierzyciel może żądać zajęcia składników majątku dłużnika (w tym przypadku sprzedawcy nieruchomości) i zwrócić się o zabezpieczenie, które uniemożliwi dłużnikowi zbycie nieruchomości bez zezwolenia sądu. Jego celem jest uniknięcie utraty wartości majątku będącego w zarządzie w wyniku niegospodarności właściciela lub mogącej trafić w ręce osoby trzeciej. W przypadku tej adnotacji, kupujący powinien zasięgnąć informacji dotyczących stanu procesu i powstrzymać się od kupna nieruchomości do czasu jego zakończenia.

Tzw. Anotación preventiva de prohibición de disponer 

Za pomocą tej adnotacji informuje się o zakazie rozporządzania nieruchomością. Kupujący powinien dokonać zakupu tylko wtedy, gdy ma wiarygodną wiedzę, że zakaz zbycia został uchylony lub gdy uzyska zezwolenie sądu na dokonanie zakupu i dokonanie wpisu do rejestru.

Użytkowanie i służebność (ususfructos y servidumbres)

Zarówno użytkowanie, jak i służebność są ograniczonymi prawami rzeczowymi. Obciążenie to nie wiąże się z płatnościami, ale z pewnymi ograniczeniami mieszkaniowymi. Są to prawa, które mogą mieć inne osoby niebędące właścicielami domu – najczęściej są to te, które wynikają z relacji sąsiedzkich. Przed zakupem nieruchomości, na której ciąży prawo użytkowania lub służebności warto zapoznać się z ich zakresem i zasięgiem, aby móc rzetelnie ocenić czy mogą one wywołać dyskomfort, którego nowy właściciel wolałby uniknąć.

Ustawowe zasady własności horyzontalnej i porozumienia szczególne (Normas estatutarias de la propiedad horizontal y pactos especiales)

Ustawowe normy rządzące wspólnotą sąsiadów mogą zostać odnotowane w rejestrze, aby były znane wszystkim mieszkańcom oraz wiązały zarówno obecnych, jak i przyszłych właścicieli. Zarejestrowane statuty zobowiązują wszystkich właścicieli mieszkań lub lokali w ramach własności horyzontalnej do przestrzegania obowiązków wynikających z Ustawy o własności horyzontalnej.

Ogłoszenie o postępowaniu upadłościowym (concurso de acreedores)

Decydując się na zakup nieruchomości należy upewnić się, że podmiot sprzedający jest wypłacalny i nie wszczęto przeciwko niemu postępowania upadłościowego, które mogłoby stanowić przeszkodę do kupna nieruchomości, a nawet doprowadzić do jej przejęcia. Informacja dot. postępowań upadłościowych jest publikowana w rejestrach, dlatego warto się z nimi zapoznać przed podjęciem ostatecznej decyzji.

najem nieruchomosci

Wynajem nieruchomości z prawem do nabycia własności

By Prawo nieruchomości

Umowa najmu z możliwością wykupu nieruchomości w Hiszpanii

Umowa najmu nieruchomości może przewidywać możliwość jego nabycia przez najemcę w przyszłości (hiszp. el arrendamiento con opción de compra). Wynajem mieszkania z opcją nabycia prawa własności nieruchomości wydaje się być bardzo atrakcyjnym rozwiązaniem i ciekawą alternatywą dla klasycznej metody nabycia nieruchomości mającą korzyści zarówno dla właściciela nieruchomości, jak i potencjalnego nabywcy.

Zgodnie z linią orzeczniczą hiszpańskiego Sądu Najwyższego, umowa najmu z opcją nabycia nieruchomości polega na wprowadzeniu do umowy najmu klauzuli ustanawiającej wyłączne prawo najemcy do dokonania zakupu nieruchomości będącej przedmiotem najmu w określonym umową terminie. A zatem umowa ta nie stanowi odrębnego typu umowy lecz zawierana jest w ramach klasycznej umowy najmu. Zastosowanie będą więc miały przepisy hiszpańskiego kodeksu cywilnego oraz ustawy dotyczącej najmu miejskiego (hiszp. LAU – Ley de Arrendamientos Urbanos).

Elementy umowy

Strony powinny zawrzeć umowę na piśmie w taki sposób, aby należycie odpowiadała ich interesom. Aby umowa przewidująca wynajem z opcją nabycia nieruchomości była ważna, powinna zawierać podstawowe informacje dotyczące ceny zakupu, wysokości czynszu uiszczanego przez najemcę w trakcie trwania najmu, czasu obowiązywania prawa.

Umowa ta nie podlega żadnemu specjalnemu reżimowi i co do zasady strony mogą korzystać z prawa swobody umów, aby kształtować postanowienia umowy według własnego uznania (byleby jej treść nie sprzeciwiała się przepisom prawa lub zasadom współżycia społecznego). Strony powinny również ustalić jaka część kwoty pochodzącej z czynszu płaconego miesięcznie przez najemcę zostanie potrącona od ceny nieruchomości, jeśli najemca zdecyduje się na skorzystanie z opcji nabycia nieruchomości.

Strony mogą określić maksymalny termin, w którym najemca może skorzystać z prawa nabycia nieruchomości z zastrzeżeniem, że po upływie ustalonego terminu – opcja nabycia wygasa (o ile strony nie uzgodnią inaczej).

Uprawnienia i obowiązki stron

Umowa wynajmu z możliwością zakupu nieruchomości zobowiązuje wynajmującego do utrzymania ustalonej w umowie z najemcą ceny zakupu, co oznacza obowiązek powstrzymania się od dokonywania rozporządzania nieruchomością w taki sposób, który mógłby zagrażać wykonywaniu uprawnień najemcy. Zwykle też najemca dokonuje zapłaty tzw. składki (hiszp. prima), która działa na korzyść najemcy w ten sposób, że nadaje mu preferencyjne prawo nabycia na czas uzgodniony w umowie – w tym czasie wynajmujący nie może sprzedać nieruchomości osobie trzeciej.

Składka stanowi niejako wynagrodzenie za nabycie możliwości preferencyjnego zakupu nieruchomości i w braku odmiennych postanowień umownych konsekwencją wypowiedzenia umowy najmu przez najemcę i rezygnacji z przysługującego prawa nabycia jest jej utrata. Odpłatność klauzuli nie jest jednak obowiązkowa i zależy od postanowień stron.

Umowa najmu z opcją nabycia może być – zgodnie z artykułem 14 Reglamento hipotecario – wpisana w rejestrze nieruchomości, czego konsekwencją jest wywoływanie skutków wobec osób trzecich.

W momencie sfinalizowania opcji nabycia, najemca przestaje być najemcą, a staje się właścicielem nieruchomości. Wówczas wygasają obowiązki najemcy takie jak płacenie czynszu i powstają obowiązki właściciela nieruchomości, jak na przykład obowiązek zapłaty odpowiednich podatków.

Przy zawieraniu tego typu umów należy pamiętać, aby dokładać szczególnych starań podczas formułowania postanowień umownych. W związku z tym zachęcamy do skontaktowania się z profesjonalnym prawnikiem w Hiszpanii, który pomoże Państwu w sposób precyzyjny sformułować umowę najmu, co zapobiegnie niepotrzebnym nieporozumieniom i pozwoli uniknąć dodatkowych kosztów.

umowa najmu

Umowa najmu nieruchomości (mieszkania) w Hiszpanii

By Prawo nieruchomości

Wielokrotnie poruszaliśmy już tematykę inwestycji na rynku nieruchomości, jednak w niniejszym artykule chcielibyśmy przybliżyć Państwu kwestię wynajmu mieszkania. Artykuł może okazać się przydatnym nie tylko osobom, które dokonały zakupu nieruchomości w celu jej późniejszego wynajęcia, ale także tym, którzy chcieliby wynająć mieszkanie w Hiszpanii i dotyczy zarówno najmu długoterminowego, jak i tzw. najmu wakacyjnego.

Podstawą najmu jest umowa (contrato de arrendamiento)

Umowa najmu powinna być sporządzona na piśmie. Podstawowe elementy umowy najmu to między innymi dane stron, tj. najemcy oraz wynajmującego, dane pozwalające zidentyfikować nieruchomość będącą przedmiotem umowy najmu, okres trwania umowy najmu, a także warunki najmu takie jak chociażby termin i metoda płatności czynszu oraz jego wysokość.

Czas trwania umowy najmu

W przypadku, gdy w umowie nie określono czasu trwania najmu, przyjmuje się, że umowa została zawarta na okres 1 roku.

Umowa, która została zawarta na okres krótszy niż 5 lat (lub 7 lat w przypadku gdy wynajmującym jest osoba prawna), to zgodnie z hiszpańskim prawem (LAU – Ley de Arrendamientos Urbanos), zostanie ona automatycznie przedłużana co rok aż do momentu osiągnięcia okresu 5-letniego (lub 7-letniego w przypadku gdy wynajmującym jest osoba prawna), o ile najemca nie poinformuje wynajmującego na 30 dni przed upływem umownego terminu o rezygnacji z przedłużenia umowy.

Natomiast w przypadku umów zawartych na okres co najmniej 5 lat (lub 7 lat w przypadku gdy wynajmującym jest osoba prawna), przedłużenie nastąpi automatycznie na okresy roczne maksymalnie o kolejne trzy lata, o ile strony nie zachowają przewidzianego prawem okresu wypowiedzenia (co najmniej 2 miesiące przed umownym terminem zakończenia umowy w przypadku najemcy oraz 4 miesiące – w przypadku wynajmującego).

Ponadto najemca może odstąpić od umowy najmu po upływie co najmniej 6 miesięcy pod warunkiem, że poinformuje o tym wynajmującego z co najmniej 30-dniowym wyprzedzeniem.

Jednakże w takim wypadku należy się liczyć z odszkodowaniem, którego może żądać wynajmujący – do wysokości odpowiadającej jednemu miesięcznemu czynszowi za każdy rok pozostały do końca umowy.

Wysokość kaucji (fianza)

W przypadku najmu mieszkania, wysokość kaucji (fianza) to równowartość jednomiesięcznego czynszu i w ciągu 5 pierwszych lat wynajmu (lub 7 lat w przypadku gdy wynajmującym jest osoba prawna) kwota ta nie podlega modyfikacjom.

Płatność czynszu

Jeśli w umowie nie uregulowano kwestii dotyczących czynszu to zgodnie z artykułem 17 LAU, czynsz płatny będzie miesięcznie w ciągu pierwszych 7 dni miesiąca. Strony mogą uzgodnić, że obowiązek zapłaty czynszu może być (w całości lub w części) zastąpiony zobowiązaniem się najemcy do dokonania remontu lub odnowienia mieszkania; w takim przypadku najemca nie może w późniejszym czasie żądać dodatkowej zapłaty za koszt wykonanych prac.

Warto również pamiętać, że zgodnie z artykułem 20 LAU koszty związane z zawarciem umowy pokrywa wynajmujący, jeśli jest osobą prawną.

Umowa najmu najczęściej sporządzana jest w języku hiszpańskim. Osoby niewładające w wystarczającym stopniu językiem hiszpańskim, mogą skorzystać z usług tłumacza lub dwujęzycznego prawnika, który sporządzi umowę zarówno w języku hiszpańskim, jak i polskim (lub angielskim).

Decydując się na wynajem nieruchomości warto przeczytać uważnie każdy paragraf umowy. Nie należy bagatelizować kwestii wynajmu mieszkania, ponieważ może przysporzyć – zarówno najemcy, jak i wynajmującemu – wielu problemów prawnych oraz finansowych, dlatego zaleca się skorzystanie z usług hiszpańskiego prawnika, który zadba o Państwa interesy i rozwieje wszelkie wątpliwości.

nieruchomosc

Nieruchomości z przejęć bankowych w Hiszpanii

By Prawo nieruchomości

Nieruchomości położone w Hiszpanii cieszą się ogromnym zainteresowaniem wśród polskich inwestorów, jednak ich ceny – szczególnie na wybrzeżu – są dość wysokie.

Ciekawą alternatywą mogą okazać się mieszkania z przejęć bankowych w Hiszpanii, które sprzedawane są często po cenie odpowiadającej wartości hipoteki, jaką są obciążone. Domy w Hiszpanii zajęte przez banki wystawiane są na licytacji nawet za połowę pierwotnej wartości, niewątpliwie stanowią więc okazję inwestycyjną. W tym artykule podpowiemy Państwu jakie są zalety oraz wady takiego rozwiązania, a także na co zwrócić uwagę rozważając zakup nieruchomości zajętych przez bank.

Na czym polegają przejęcia bankowe w Hiszpanii?

Możliwość dokonania zakupu nieruchomości przejętych przez banki w Hiszpanii powiązana jest z kryzysem gospodarczym, który nie pozostał obojętny na rynek nieruchomości. Pod koniec ubiegłego wieku pozyskanie kredytu hipotecznego w Hiszpanii stało się ogólnodostępne, co spowodowało, że Hiszpanie chętnie finansowali zakup nieruchomości poprzez zaciągnięcie kredytu, którego spłatę banki często rozkładały na nawet 50 lat.

Poza dostępnością kredytową, szybko zaczęła również rosnąć liczba pozwoleń na budowę nieruchomości mieszkalnych. W latach 2008-2009 nastał kryzys, który odcisnął piętno na rynku nieruchomości – ceny nieruchomości zaczęły gwałtownie spadać, a kredytobiorcy nie byli w stanie spłacać rat zaciągniętych kredytów. W konsekwencji banki zaczęły zajmować zadłużone nieruchomości, których zakup finansowano poprzez uzyskanie kredytu hipotecznego i wystawiać je na licytacjach bankowych, a ich ceny były o wiele niższe niż ceny rynkowe.

Czy zakup nieruchomości z przejęć bankowych jest opłacalny?

Nie da się ukryć, że mieszkania wystawiane na licytacjach bankowych są o wiele tańsze od pozostałych, co zachęca inwestorów i stanowi największą zaletę wspomnianego rozwiązania. Kolejnym atutem takich nieruchomości jest na pewno to, że na sfinansowanie ich zakupu banki oferują preferencyjne warunki kredytowania.

Jednak zakup takiej nieruchomości jest obarczony ryzykiem, które należy mieć na uwadze. Zajęte przez banki nieruchomości mogą kryć w sobie pułapki przysparzające wiele kłopotów na późniejszym etapie. Niskie ceny nieruchomości wiążą się często z koniecznością przeprowadzenia gruntownego remontu, którego koszty mogą przewyższyć zaoszczędzoną wcześniej kwotę.

Podczas dokonywania zakupu należy zwracać szczególną uwagę nie tylko na stan techniczny domu, ale także jego sytuację prawną i kwestie własnościowe, aby uniknąć czasochłonnych batalii w sądzie w związku z pojawieniem się wierzycieli lub istnieniem obciążeń, o których kupujący nie wiedział w chwili dokonywania zakupu.

Pomimo kuszącej ceny, warto dokładnie rozważyć zakup nieruchomości zajętej wcześniej przez bank oraz skonsultować się z hiszpańskim prawnikiem, który dokona tzw. due diligence, czyli profesjonalnej i dogłębnej analizy stanu prawnego nieruchomości.

Zdecydowanie odradza się kupno nieruchomości na własną rękę, zwłaszcza, gdy lokal pochodzi z licytacji bankowej. Zachęcamy do skontaktowania się z hiszpańskim adwokatem, który dokona analizy nieruchomości oraz dopilnuje formalności w związku z zakupem wymarzonego domu w Hiszpanii.

plaza

Hiszpańska złota wiza

By Prawo nieruchomości

Czym jest hiszpańska złota wiza

Hiszpańska złota wiza (golden visa) to system, który umożliwia obywatelom państw spoza Unii Europejskiej zdobycie statutu rezydenta i pozwala na stały pobyt w Hiszpanii w zamian za dokonanie inwestycji kapitałowej zasilającej budżet kraju.

Przyznanie wizy pobytowej inwestorom stanowi wystarczający tytuł do przebywania i pracy na terenie całej Hiszpanii w okresie jej ważności, jak również pozwala na swobodne przemieszczanie się po krajach należących do strefy Schengen. Taki system występuje również w innych krajach Unii Europejskiej, jednak to w Hiszpanii co roku wydaje się najwięcej złotych wiz.

Jak uzyskać złotą wizę w Hiszpanii?

Procedura uzyskania wizy jest stosunkowo prosta i zwykle nie trwa dłużej niż 2 tygodnie.

Najpopularniejszym sposobem jest zakup nieruchomości (zarówno mieszkalnej, jak i tej inwestycyjnej) na terenie Hiszpanii o wartości co najmniej 500 tysięcy euro. Złotą wizę można też otrzymać w zamian za inwestycje nie mniejsze niż 1 milion euro w akcjach lub udziałach społecznych hiszpańskich spółek kapitałowych prowadzących rzeczywistą działalność gospodarczą lub w funduszach inwestycyjnych lub funduszach venture capital utworzonych w Hiszpanii, a także w przypadku posiadania równowartości tej kwoty na lokatach bankowych w hiszpańskich instytucjach finansowych. Innym sposobem uzyskania złotej wizy jest zakup hiszpańskich obligacji skarbowych za kwotę co najmniej 2 milionów euro. Złotą wizę można również uzyskać w związku z rozwijaniem w Hiszpanii projektu biznesowego spełniającego takie wymogi, jak na przykład tworzenie miejsc pracy czy wkład w innowacje naukowe i/lub technologiczne.

Ponadto, aby uzyskać hiszpańską złotą wizę należy dopełnić szeregu formalności, takich jak między innymi przedstawienie paszportu ważnego na czas okresu ważności wizy, zaświadczenie o stanie rachunku bankowego, dokumenty potwierdzające dokonanie inwestycji oraz legalność kapitału inwestycyjnego, a także dokonanie opłaty konsularnej.

W przypadku inwestycji polegającej na nabyciu nieruchomości, wnioskodawca musi udowodnić, że nieruchomość jest wolna od wszelkich opłat i obciążeń (dotyczy to wartości 500 tysięcy euro, natomiast ta część, która przewyższa wspomnianą kwotę może podlegać obciążeniom).

Warto podkreślić, że o wizę ubiegać się może nie tylko inwestor, ale również jego współmałżonek, niepełnoletnie potomstwo, a także dorośli pozostający na utrzymaniu wnioskodawcy.

Droga do obywatelstwa

Wiza pobytowa jest ważna maksymalnie przez rok. Po jej uzyskaniu, można wnioskować o zezwolenie na pobyt. Zezwolenie to obowiązuje przez dwa lata, jednak po wygaśnięciu wspomnianego terminu, inwestor może wystąpić o jego odnowienie na kolejne dwa lata, jeśli wciąż spełnia opisane wyżej warunki. Po 5 latach pobytu w Hiszpanii, inwestor może wystąpić o pozwolenie na pobyt stały. Z kolei po 10 latach istnieje możliwość ubiegania się o obywatelstwo Hiszpanii.

W razie jakichkolwiek pytań dotyczących programu dla inwestorów w Hiszpanii oraz złotej wizy zachęcamy do kontaktu z hiszpańskim prawnikiem.

 

spiralne schody

Procurador: urzędnik działający pomiędzy adwokatem a sądem w Hiszpanii

By Prawo procesowe

Instytucja procurador nie występuje w polskim systemie prawnym, jednak określić ją można jako pełnomocnika procesowego, którego nie należy mylić z adwokatem (abogado) ani tym bardziej z prokuratorem – pomimo podobnego brzmienia nazw tych profesji prawniczych.

Kto może zostać procurador?

Podobnie jak w przypadku pozostałych zawodów prawniczych, aby zostać procurador należy spełniać szereg wymagań przewidzianych przez hiszpańskie prawo. Aby uzyskać kwalifikacje należy przede wszystkim posiadać tytuł Licenciado en Derecho, a następnie uzyskać tytuł procurador (wydawany przez Ministerstwo Sprawiedliwości w Hiszpanii). Kolejnym krokiem jest dokonanie wpisu na listę pełnomocników w Izbie (Colegio de Procuradores), w obrębie której pełnomocnik będzie wykonywał zawód oraz uiszczenie odpowiedniej opłaty. Konieczne jest również złożenie uroczystego przyrzeczenia, w którym procurador zobowiązuje się do przestrzegania praw zawartych w Konstytucji oraz pozostałych ustawach.

Jaką funkcję pełni procurador?

W przypadku większości postępowań udział pełnomocnika procesowego jest niezbędny. Procurador jest gwarantem bezpieczeństwa prawnego strony w postępowaniu sądowym. Jego obowiązkiem jest przede wszystkim obrona praw i interesów stron postępowania, ale także dbanie o odpowiednie uwierzytelnienie informacji przekazywanych sobie wzajemnie przez sąd i strony.

Do jego zadań należy zapewnienie przejrzystości całego procesu sądowego, odbieranie i sygnowanie dokumentów (wezwań czy zawiadomień sądowych), reprezentacja klienta zgodnie z jego wolą. Procurador pełni funkcję gwarancyjną – czuwa, aby postępowanie odbywało się według norm prawnych i zgodnie z odpowiednimi zasadami proceduralnymi.

Procurador działa obok, a nie zamiast adwokata (abogado) i przekazuje mu dokumenty oraz instrukcje dotyczące postępowania w sprawie. Sprawę prowadzi co do zasady adwokat, natomiast procurador jest urzędnikiem, który uczestniczy czynnie w wymianie korespondencji pomiędzy sądem a adwokatem. Rolą instytucji pełnomocnika procesowego jest ułatwienie i usprawnienie procesu sądowego, uniknięcie nadmiernych opóźnień lub błędów, a także ochrona prawna w trakcie czynności procesowych.

Jak znaleźć procurador?

Każda Izba (Colegio de Procuradores) prowadzi listę pełnomocników wraz z danymi kontaktowymi (najczęściej jest to adres e-mail). Dzięki temu skontaktowanie się z pełnomocnikiem jest dosyć proste. Najczęściej dokonuje tego adwokat w imieniu klienta, korzystając ze sprawdzonych podczas swojej praktyki zawodowej kontaktów. Możliwe jest także przydzielenie procurador z urzędu przez sąd. Strona postępowania ma więc prawo sama dokonać wyboru konkretnego pełnomocnika, który wzbudza jej zaufanie.

Ponadto reprezentacja musi być umocowana za pomocą pełnomocnictwa notarialnego lub wyrażonego przez klienta przed rozpoczęciem postępowania przed organami administracji sądu. Wynagrodzenie pełnomocników przybiera formę honorariów ustalonych przez Ministerstwo Sprawiedliwości.
Nadzór nad pełnomocnikami sprawuje Colegio de Procuradores, dbając o to, aby członkowie Izby należycie wypełniali swoje obowiązki.

Więcej informacji na temat instytucji procurador można znaleźć na oficjalnej stronie Rady Procuradores w Hiszpanii.

W razie jakichkolwiek pytań dotyczących procurador zachęcamy do kontaktu z hiszpańskim prawnikiem.

europejski nakaz zaplaty

Postępowanie w sprawie europejskiego nakazu zapłaty (ENZ)

By Prawo procesowe

Zmorą podmiotów gospodarczych są opóźnienia w płatnościach, które zwłaszcza w czasie kryzysu mogą stanowić niemałe zagrożenie dla przedsiębiorców – szczególnie tych małych i średnich. Szybkim oraz skutecznym instrumentem odzyskiwania zaległych należności okazuje się regulacja jaką wprowadziło prawo Unii Europejskiej w rozporządzeniu Parlamentu Europejskiego i Rady nr 1986/2006 z 12 grudnia 2006 roku ustanawiającym postępowanie w sprawie europejskiego nakazu zapłaty.

Kiedy można wydać europejski nakaz zapłaty?

Wszczęcie procedury w zakresie wydania europejskiego nakazu zapłaty (hiszp. requerimiento europeo de pago) jest możliwe, gdy mamy do czynienia z niekwestionowanym roszczeniem transgranicznym. Postępowanie w sprawie europejskiego nakazu zapłaty ma na celu uproszczenie, przyspieszenie oraz ograniczenie kosztów procesowych w międzynarodowych sprawach dotyczących bezspornych roszczeń pieniężnych.

Europejski nakaz zapłaty ma bardzo szeroki zakres zastosowania i może być wydany we wszystkich sprawach cywilnych i handlowych, w których dochodzone jest roszczenie pieniężne o oznaczonej wysokości. Ponadto aby wydać europejski nakaz zapłaty sprawa musi mieć charakter transgraniczny – to znaczy, że przynajmniej jedna ze stron sporu powinna mieć miejsce zamieszkania lub miejsce stałego pobytu w państwie członkowskim innym niż państwo sądu właściwego do rozpoznania sprawy. Rozporządzenie ma zastosowanie w stosunkach między wszystkimi państwami członkowskimi Unii Europejskiej, z wyjątkiem Danii.

Warto również podkreślić, że postępowanie stanowi dodatkowy i fakultatywny środek dochodzenia roszczeń, a więc nie zastępuje istniejących instrumentów dochodzenia roszczeń bezspornych na mocy prawa krajowego.

Jakie kroki należy podjąć, aby wszcząć postępowanie?

Na samym początku warto wspomnieć, że postępowanie nie wymaga stawiennictwa przed sądem, gdyż rozpatrywane jest na posiedzeniu niejawnym.
Pozew o wydanie europejskiego nakazu zapłaty należy złożyć wykorzystując standardowy formularz (Formularz A), którego wzór obowiązuje we wszystkich państwach członkowskich i który dostępny jest na stronie europejskiego portalu e-sprawiedliwość.

W pozwie wierzyciel powinien zawrzeć dane stron, kwotę dochodzonego roszczenia, wysokość stawki odsetek (jeśli będą dochodzone), a także informacje pozwalające określić i uzasadnić jego roszczenie, tj. opis okoliczności wskazanych jako podstawa roszczenia (uzasadnienie roszczenia), opis dowodów na poparcie roszczenia (zasadne jest dołączenie do pozwu dokumentów czy faktur), a ponadto okoliczności uzasadniające właściwość sądu oraz uzasadnienie transgranicznego charakteru sprawy. Pozew musi być podpisany przez powoda, tj. przez wierzyciela lub przez jego przedstawiciela.

Co do zasady sądem właściwym jest sąd pierwszej instancji właściwy ze względu na miejsce zamieszkania lub miejsce pobytu dłużnika, inaczej jest w sytuacji, gdy przedsiębiorca wykonuje usługi lub dostarcza towary na terenie innego państwa na rzecz kontrahenta zagranicznego.

Jeżeli spełnione zostały wszystkie warunki formalne pozwu, sąd w terminie 30 dni wyda europejski nakaz zapłaty, który następnie zostanie doręczony dłużnikowi. Dłużnik ma możliwość zapłacenia wierzycielowi kwoty wskazanej w nakazie lub zakwestionowania roszczenia poprzez wniesienie sprzeciwu w terminie 30 dni od doręczenia mu nakazu, który musi być wniesiony na Formularzu F.

W przypadku wniesienia w terminie sprzeciwu przez dłużnika, europejski nakaz zapłaty traci moc i sprawa zostaje przekazana do rozpoznania przez sąd we właściwym trybie. Jednakże jeśli powód zażądał zakończenia postępowania w przypadku wniesienia sprzeciwu przez pozwanego, sąd umarza postępowanie, orzekając o kosztach jak przy cofnięciu pozwu.

Natomiast jeżeli dłużnik nie wniesie sprzeciwu w terminie, nakaz zapłaty staje się wykonalny. Wykonanie nakazu przebiega zgodnie z zasadami krajowymi państwa członkowskiego, w którym wykonuje się europejski nakaz zapłaty.

Jakie są zalety europejskiego nakazu zapłaty?

Ogromną zaletą postępowania jest, co do zasady, krótki czas trwania całej procedury. Postępowanie w sprawie wydania nakazu zapłaty trwa – co do zasady – 30 dni, a następnie pozwanemu, po odebraniu nakazu przysługuje kolejne 30 dni na ustosunkowanie się do europejskiego nakazu zapłaty – po upływie tego okresu, w przypadku braku sprzeciwu, nakaz staje się wykonalny. Czas ten może ulec wydłużeniu np. w przypadku wezwania powoda do uzupełnienia braków formalnych.

Kolejną zaletą są zdecydowanie niskie koszty postępowania. W Hiszpanii w postępowaniu o wydanie europejskiego nakazu zapłaty obowiązuje opłata stała w wysokości 100 euro, w przypadku osób prawnych. Wysokość opłaty jest inna w Katalonii, gdzie bark jest opłaty w przypadku osób prawnych, których roczne obroty nie przekraczają miliona euro. Opłata powinna być uiszczona za pośrednictwem Formularza 696 w hiszpańskim Urzędzie Skarbowym (hiszp. Agencia Tributaria). Dowód dokonania opłaty należy dołączyć podczas składania formularza A.

Jeżeli przysługuje Państwu roszczenie względem hiszpańskiego kontrahenta, który zalega z zapłatą należności, zachęcamy do skontaktowania się z hiszpańskim adwokatem, który odpowie na wszystkie Państwa pytania dot. możliwości wszczęcia postępowania.

umowa sprzedazy w hiszpanii

Umowa sprzedaży – obowiązki kupującego w Hiszpanii

By Prawo nieruchomości

Zgodnie z artykułem 1445 hiszpańskiego kodeksu cywilnego (Código Civil) przez umowę sprzedaży (compraventa civil) sprzedawca zobowiązuje się do przeniesienia własności określonej rzeczy na kupującego oraz jej wydania, z kolei kupujący zobowiązuje się zapłacić ustaloną cenę i odebrać rzecz.

Natomiast sprzedaż handlowa (compraventa mercantil) uregulowana jest w artykułach 325 – 345 w hiszpańskim kodeksie handlowym (Código de Comercio) i oznacza sprzedaż rzeczy ruchomych mającą na celu osiągnięcie zysku poprzez odsprzedaż przedmiotu umowy.

Każda umowa sprzedaży (a zatem zarówno compraventa civil, jak i compraventa mercantil) jest umową dwustronną, generującą wzajemne obowiązki i uprawnienia dla stron umowy. W dzisiejszym artykule przedstawimy obowiązki, jakie spoczywają na kupującym w związku z handlową umową sprzedaży.

Podstawowe obowiązki kupującego polegają na:

  • zapłaceniu ustalonej ceny
  • odebraniu od sprzedawcy zakupionego towaru

Zgodnie z artykułem 1500 hiszpańskiego kodeksu cywilnego kupujący jest zobowiązany zapłacić określoną cenę w oznaczonym w umowie terminie i miejscu. Jeżeli w umowie ich nie ustalono, kupujący ma obowiązek zapłaty dopiero w miejscu i czasie wydania rzeczy; wówczas kupujący uiszcza określoną cenę po uprzednim zbadaniu rzeczy.

Zapłata ceny

Cena, jaką kupujący zobowiązany jest zapłacić musi być określona lub możliwa do określenia w pieniądzu lub znaku, który ją reprezentuje. Cena może być uiszczona w formie gotówkowej, za pomocą przelewu bankowego na rachunek sprzedawcy, a także w postaci czeku lub weksla. W praktyce istnieje również możliwość zawarcia umowy wstępnej oraz zapłaty części kwoty w formie zaliczki.

W sytuacji, gdy kupujący nie uiści sprzedawcy ceny w oznaczonym terminie (zarówno, gdy zalega z całą kwotą lub z częścią) popada w zwłokę i jest zobowiązany do zapłaty odsetek ustawowych.

Warto także zwrócić uwagę na artykuł 340 hiszpańskiego kodeksu handlowego, zgodnie z którym dopóki przedmiot znajduje się w posiadaniu sprzedawcy (nawet w formie depozytu), sprzedawca ma pierwszeństwo do uzyskania zapłaty kwoty (wraz z odsetkami za zwłokę) przed jakimikolwiek innymi wierzycielami.

Odbiór towaru

W momencie, gdy sprzedawca udostępni kupującemu towar będący przedmiotem sprzedaży, powinien on odebrać go we wskazanym miejscu i czasie. Natomiast jeśli kupujący bez uzasadnionej przyczyny odmawia odebrania rzeczy, wówczas sprzedawca może żądać wykonania lub rozwiązania umowy, przy czym żądając wykonania umowy sprzedawca składa towar do depozytu sądowego; czyni to również, gdy kupujący zwleka z odebraniem rzeczy. W takiej sytuacji kupujący będzie musiał pokryć koszty depozytu. Natomiast w przypadku, gdy sprzedawca zażąda rozwiązania umowy, kupujący będzie zobowiązany zapłacić mu odszkodowanie.

Niewywiązanie się z obowiązku odbioru towaru nie powoduje wspomnianych konsekwencji w przypadku, gdy wynika ono z zaistnienia siły wyższej.

Kupujący ma prawo odmówić odbioru rzeczy tylko z uzasadnionego powodu, wśród których wymienić można wady jakościowe lub ilościowe rzeczy czy też wydanie towaru innego niż umówiony. Kupujący po zbadaniu rzeczy, potwierdza jej zgodność z umową i jeśli nie odmówi odbioru rzeczy, nie będzie miał tej możliwości w późniejszym czasie, dlatego warto dokładnie zbadać rzecz. Jeżeli towar jest zapakowany w sposób uniemożliwiający zbadanie go w czasie wydania rzeczy, kupujący może zgłosić wady sprzedawcy w ciągu 4 dni od otrzymania rzeczy. W przypadku wad ukrytych termin zgłoszenia wad jest dłuższy i wynosi 30 dni od dnia otrzymania rzeczy.

W przypadku gdy sprzedawca dostarcza towar po ustalonym terminie kupujący nie jest zobowiązany do odbioru towaru. Kupujący nie ma również obowiązku przyjęcia części rzeczy, nawet jeśli sprzedawca zobowiązuje się do dostarczenia pozostałej części w późniejszym terminie – jednakże kupujący może przyjąć częściową dostawę i wówczas sprzedaż zostanie sfinalizowana na podstawie otrzymanych towarów, a kupujący nie będzie mógł żądać wykonania umowy w pozostałej części ani jej rozwiązania z tego powodu, że dostarczono mu tylko część towaru.

Warto jednak pamiętać o swobodzie umów, zgodnie z którą strony mogą ustalić w umowie dodatkowe obowiązki oraz uprawnienia.

W przypadku pytań z zakresu hiszpańskiego prawa cywilnego, zachęcamy do kontaktu z polskojęzycznym prawnikiem w Hiszpanii.